Foto’s door Ode WindelsPlaylist van de pluk
Bijdrager: Mona Thijs
Playlist van de pluk is een onderzoek naar de poëzie van meertaligheid en een zoektocht naar muziek die betekenisvol is voor seizoenarbeiders tijdens de pluk.
In de zomer van 2020 plukte ik twee weken mee op de plantage van een fruitteeltbedrijf in Borgloon, mijn geboortestad. Ik werd er geraakt door de meertaligheid: enerzijds ontroerde het me hoe taalverwarring soms tot poëzie leidde, anderzijds werd ik geconfronteerd met de vooroordelen die het gebrek aan een gemeenschappelijke taal met zich meebracht. Daarnaast was er tijdens het plukken altijd wel muziek, krakend uit een box, die de taalverschillen oversteeg.
In de maanden na het plukken vroeg ik me af:
Kan ik een vorm vinden die de moedertalen van de seizoenarbeiders omarmt?
Een vorm die hen vertelt dat hun talen welkom zijn,
een vorm die hen vertelt dat ze zelfs nodig zijn om gelaagde verhalen te creëren?
Daarom hield ik in de zomer van 2021 halt bij verschillende fruitteeltbedrijven, met het House for Seasonal Neighbours (gecreëerd in 2018 door Ciel Grommen en Maximiliaan Royakkers) als mobiele studio. Samen met een Bulgaarse en een Poolse tolk vroeg ik de seizoensarbeiders welke muziek voor hen betekenisvol was tijdens het werk hier in België. Achter de muziek ontspon zich een veld van verhalen en betekenissen, die ik in de vorm van radioshows verwerkte tot nieuwe narratieven. Een ruimte voor meertaligheid, waarin ik de vragen hoorbaar maak die ik me tijdens het onderzoekstraject blijf stellen:
Waar verschijnt de poëzie in de afwezigheid van een gemeenschappelijke taal?
Is het kunnen afstaan van je eigen taal een privilege?
Wanneer wordt muziek politiek?
Wat gebeurt er als je je overgeeft aan een andere taal?
De radioshows zijn te beluisteren op de lokale radio van Wellen (VRW) op zaterdag 5, 12 en 19.03.2022, van 9 tot 10 uur ‘s ochtends.
Herbeluister ze hier online, zolang de tentoonstelling ‘Our Invisible Hands’ in Z33 (Hasselt, BE) loopt (30 /1/ 2022 > 17 /4/ 2022)
Biografie Mona Thijs
Dank aan Raymond Gemels (voorzitter van en technieker bij Radio VRW), Paul Thoelen (presentator en programmamaker bij Radio VRW), Chris en Anja Groven (eigenaars van fruitgroothandel Grofrubel), Christophe en Shirley (eigenaars van fruitgroothandel Billen), Krista en Stefan (fruitbedrijf Massonet), Joanna Koziol (tolk Pools-Nederlands en Nederlands-Pools tijdens de gespreksavonden in de fruitbedrijven), Dimana Markovska (tolk Bulgaars-Nederlands en Nederlands-Bulgaars tijdens de gespreksavonden in de fruitbedrijven)
