Wandering sheep / Pig’s field
Kunst&Zwalm is een tweejaarlijkse kunstroute in de Oost-Vlaamse zwalmstreek, georganiseerd door BOEM vzw. Voor de editie van 2025 werd het programma gecureerd door PLAN B. Zij kozen het thema grond. Drie collectieven, waaronder Seasonal Neighbours, werden uitgenodigd om een jaar lang lokaal onderzoek te voeren. Deze groep kunstenaars werd geleidelijk aangevuld met andere collectieve kunstenaars.
Geïnspireerd door de alomtegenwoordigheid van paarden langs de route, raakten we geïnteresseerd in het idee van ‘verpaarding’, een dynamiek op het Vlaamse platteland waarbij boerderijen en aangrenzende landbouwgronden worden omgevormd tot woonhuizen en paardenweiden, waardoor de grondprijzen sterk stijgen. Tegelijkertijd verblijven er op de weinige aanwezige boerderijen een nog veel groter aantal dieren, die onzichtbaar blijven in het landschap.
Welke dieren hebben toegang tot het land?
Geleid door deze vraag hebben we geobserveerd welke dieren vrij rondlopen en waar hun toegang beperkt wordt. In gesprekken met boeren en inwoners van Zwalm ontdekten we dat de motieven voor deze grenzen uiteenlopen. Van hygiëne tot bescherming tegen roofdieren, elk trekt zijn eigen grens over het land.
Toch maken dieren op verschillende manieren hun aanwezigheid bekend. De vacht van een schaap op het prikkeldraad, het geluid van varkens uit de stallen, een enkel nest in een boom. Dit vormde de basis voor twee ruimtelijke en geluidsinterventies die onevenwichtige manieren van toegang tot land aan het licht brengen:
Wandering sheep
Kunst&Zwalm is een tweejaarlijkse kunstroute in de Oost-Vlaamse zwalmstreek, georganiseerd door BOEM vzw. Voor de editie van 2025 werd het programma gecureerd door PLAN B. Zij kozen het thema grond. Drie collectieven, waaronder Seasonal Neighbours, werden uitgenodigd om een jaar lang lokaal onderzoek te voeren. Deze groep kunstenaars werd geleidelijk aangevuld met andere collectieve kunstenaars.
Geïnspireerd door de alomtegenwoordigheid van paarden langs de route, raakten we geïnteresseerd in het idee van ‘verpaarding’, een dynamiek op het Vlaamse platteland waarbij boerderijen en aangrenzende landbouwgronden worden omgevormd tot woonhuizen en paardenweiden, waardoor de grondprijzen sterk stijgen. Tegelijkertijd verblijven er op de weinige aanwezige boerderijen een nog veel groter aantal dieren, die onzichtbaar blijven in het landschap.
Welke dieren hebben toegang tot het land?
Geleid door deze vraag hebben we geobserveerd welke dieren vrij rondlopen en waar hun toegang beperkt wordt. In gesprekken met boeren en inwoners van Zwalm ontdekten we dat de motieven voor deze grenzen uiteenlopen. Van hygiëne tot bescherming tegen roofdieren, elk trekt zijn eigen grens over het land.
Toch maken dieren op verschillende manieren hun aanwezigheid bekend. De vacht van een schaap op het prikkeldraad, het geluid van varkens uit de stallen, een enkel nest in een boom. Dit vormde de basis voor twee ruimtelijke en geluidsinterventies die onevenwichtige manieren van toegang tot land aan het licht brengen:
Wandering sheep
24 cirkels van wol op een lijn die 24 hekken overschrijdt, 1 reizend geluidswerk
Schapen zijn uit hun omheiningen ontsnapt om terug te keren naar hun nomadische leven op het platteland. Ze zijn een onhandelbare kudde geworden die hekken en bossen overschrijdt, buiten het zicht. Er blijven enkele sporen achter: wol die in de draden is blijven haken en de geluiden van een herder die hen probeert te leiden.
Pig’s field
Schapen zijn uit hun omheiningen ontsnapt om terug te keren naar hun nomadische leven op het platteland. Ze zijn een onhandelbare kudde geworden die hekken en bossen overschrijdt, buiten het zicht. Er blijven enkele sporen achter: wol die in de draden is blijven haken en de geluiden van een herder die hen probeert te leiden.
Pig’s field
een kamer van 25 vierkante meter in een maïsveld, ruimtevullend geluid, een open kraamkooi voor varkens, een nest van papieren voerzakken en een vloer van varkensmest
Varkens zijn weliswaar onzichtbaar in de velden van Zwalm, maar ze zijn belangrijke architecten van het landschap: hun mest bemest de velden en de maïs wordt geteeld om hen te voeden. Zelfs op boerderijen blijven ze bouwen: wanneer het tijd is om te werpen, zoeken ze materiaal om nesten te bouwen. Documentaire sporen in het maïsveld nodigen uit tot erkenning van hun aanwezigheid, hun rol en hun behoeften bij het vormgeven van het landschap.
Varkens zijn weliswaar onzichtbaar in de velden van Zwalm, maar ze zijn belangrijke architecten van het landschap: hun mest bemest de velden en de maïs wordt geteeld om hen te voeden. Zelfs op boerderijen blijven ze bouwen: wanneer het tijd is om te werpen, zoeken ze materiaal om nesten te bouwen. Documentaire sporen in het maïsveld nodigen uit tot erkenning van hun aanwezigheid, hun rol en hun behoeften bij het vormgeven van het landschap.
Dit werk is gemaakt met de hulp van de varkens van de Zwalmbeekhoeve.
Meer info: website Kunst&Zwalm︎︎︎
Meer info: website Kunst&Zwalm︎︎︎